Ο αθλητισμός αποτελεί μία από τις πιο κοινές μορφές ψυχαγωγίας στις περισσότερες χώρες του πλανήτη. Είτε πρόκειται για το ποδόσφαιρο, είτε για το τένις, το γκολφ ή το ράγκμπι, υπάρχουν πολλά mainstream αθλήματα τα οποία οι άνθρωποι απολαμβάνουν είτε απλά παρακολουθώντας τα, είτε συμμετέχοντας ενεργά με διάφορους τρόπους. Είτε ακόμα – ακόμα και επειδή υπάρχουν προγνωστικά στοιχηματος και τα κάνουν ενδιαφέροντα. Ωστόσο, πλην των δημοφιλών στις μέρες μας αθλημάτων, υπάρχουν και κάποια που περιθωριοποιήθηκαν ή και που χάθηκαν στο πέρασμα του χρόνου.
Κάποια από αυτά ίσως εξακολουθούν να παίζονται σε κάποιες απομακρυσμένες περιοχές της γης, ενώ κάποια άλλα έχουν εκλείψει παντελώς παρά το γεγονός πως κάποτε αποτελούσαν μέρος του επίσημου προγράμματος των Ολυμπιακών Αγώνων. Στο άρθρο που έχετε ανοίξει, θα αναζητήσουμε τα αθλήματα εκείνα που πλέον έχουν εξαφανιστεί και σίγουρα κάποια από αυτά θα σας εκπλήξουν!
“Αγωνιστική Τέχνη” (Competitive Art)
Η ανασκόπηση μας θα ξεκινήσει με ένα είδος διαγωνισμού που δεν ακούγεται καν σαν άθλημα. Ο λόγος για την λεγόμενη «αγωνιστική τέχνη» που όσο περίεργο κι αν ακούγεται αποτέλεσε κομμάτι των Ολυμπιακών Αγώνων από το 1912 έως το 1948! Το συγκεκριμένο «άθλημα» περιλάμβανε τις ακόλουθες πέντε κατηγορίες καλλιτεχνικής αναζήτησης:
- Αρχιτεκτονική
- Λογοτεχνία
- Μουσική
- Ζωγραφική
- Γλυπτική
Η αγωνιστική τέχνη διέπονταν από δύο βασικούς κανόνες: Τα έργα που δημιουργούνταν έπρεπε να είναι εμπνευσμένα από τον αθλητισμό και παράλληλα να είναι πρωτότυπα. Όλα ξεκίνησαν από τον Pierre de Coubertin, ο οποίος ήθελε να αναπτύξει την ιδέα της άσκησης τόσο του νου όσο και του σώματος. Το πιο αξιοσημείωτο και ενδιαφέρον ωστόσο είναι πως οι κανόνες σπάνια εφαρμόζονταν και ως εκ τούτου οι πέντε κατηγορίες χαρακτηρίζονταν από υψηλά επίπεδα διαφθοράς.
Στην κατηγορία της λογοτεχνίας για παράδειγμα, στην πρώτη Ολυμπιάδα το χρυσό μετάλλιο κέρδισε το ποίημα με τίτλο «Ode To Sport», των Georges Hohrod και Martin Echsbach. Το πρόβλημα ωστόσο ήταν πως τα δύο αυτά πρόσωπα δεν ήταν υπαρκτά αλλά αποτελούσαν απλά μια επινόηση του ίδιου του Pierre de Coubertin ο οποίος ήταν ο πραγματικό συγγραφέας!
Ski Ballet
Εδώ συναντάμε ένα παλιό πλέον άθλημα που συνδύαζε το σκι με το μπαλέτο και ήταν διεθνώς γνωστό υπό την ονομασία «Acroski». Δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1960 και το 1988 εισήχθη στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες ως άθλημα επίδειξης. Η τελευταία του παρουσία ωστόσο ήταν το 1992, καθώς μερικά χρόνια αργότερα η Διεθνής Ομοσπονδία του Σκι απέκλεισε το εν λόγω άθλημα από όλες τις διοργανώσεις.
Το «Acroski» έλαμψε για περίπου μία δεκαετία, αυτή του 1980 και σήμα κατατεθέν των συμμετεχόντων ήταν τα μακριά μαλλιά και οι στολές με έντονα χρώματα. Ήταν ατομικό άθλημα και περιλάμβανε μια σειρά ασκήσεων στο χιόνι που διαρκούσαν 90 δευτερόλεπτα και συγχρονίζονταν με την επιλεγμένη από κάθε αθλητή μουσική. Οι διαγωνιζόμενοι βαθμολογούνταν ξεχωριστά για:
- Το καλλιτεχνικό κομμάτι
- Το γενικότερο στυλ
- Την τεχνική εκτέλεση
Η βαθμολογία θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την μέχρι και σήμερα ισχύουσα για το καλλιτεχνικό πατινάζ. Ωστόσο, επειδή άνηκε στα αθλήματα επίδειξης, τα μετάλλια των νικητών δεν συνυπολογίζονταν στον επίσημο πίνακα των μεταλλίων, κάτι που σήμαινε πως η ανταμοιβή των νικητών ήταν απλά ηθική!
Auto Polo
Πολύ πιθανόν να έχετε ακουστά ή και να έχετε παρακολουθήσει κάποιον αγώνα πόλο με άλογα! Η τεχνολογική εξέλιξη ωστόσο ενσωμάτωσε την «ιπποδύναμη» στα αυτοκίνητα και το επόμενο βήμα ήταν το Auto Polo, το πόλο δηλαδή με αυτοκίνητα! Το συγκεκριμένο «άθλημα» εφευρέθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές στις αρχές του 20ου αιώνα. Αρχικά παιζόταν τόσο σε εξωτερικούς όσο και εσωτερικούς χώρους, με τις ελάχιστες απαιτούμενες διαστάσεις της πίστας να είναι 90 x 35 μέτρα. Όπως και στην πιο παραδοσιακή εκδοχή του πόλο, ο στόχος ήταν να σημειωθούν όσο το δυνατόν περισσότερα γκολ χτυπώντας την μπάλα με ένα ραβδί. Κάθε ομάδα αποτελούνταν από ένα αυτοκίνητο και δύο παίκτες, έναν οδηγό κι έναν υπεύθυνο για το χτύπημα της μπάλας.
Η μπάλα που χρησιμοποιήθηκε ήταν η κλασσική μπάλα του μπάσκετ, ενώ τα μπαστούνια ήταν παρόμοια με αυτά του κροκέ. Παρά τη μεγάλη δημοτικότητα που σημείωσε αρχικά το Auto Polo, η πορεία του στη συνέχεια ήταν φθίνουσα και τελικά ελάχιστοι είναι πλέον όσοι θυμούνται την ύπαρξη του. Αξίζει ωστόσο να αναφερθεί, πως στη Σρι Λάνκα αναβιώνει από το 2016 κι έπειτα ένα αντίστοιχο σπορ που αποκαλείται Tuk Tuk Polo!
Το πέταγμα της αλεπούς
Περνάμε τώρα σε κάτι που μόνο από ωμότητα μπορεί να χαρακτηριστεί και που φυσικά δεν έχει θέση στον σύγχρονο κόσμο. Ο λόγος για το «πέταγμα της αλεπούς», μια δραστηριότητα που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής σε όλη την Ευρώπη τον 17ο και 18ο αιώνα. Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό από τον τίτλο, μια ομάδα ανθρώπων συγκεντρώνονταν και πετούσε στον αέρα μια αλεπού. Νικητής ανακηρυσσόταν όποιος πετούσε ψηλότερα το τετράποδο ζώο. Μοναδικό ελαφρυντικό στην όλη βιαιότητα αυτής της δραστηριότητας, το γεγονός ότι κρατούσαν την αλεπού από το κυρίως σώμα και όχι από το κεφάλι ή τα πόδια. Οι διαγωνιζόμενοι στέκονταν σε απόσταση περίπου έξι μέτρων μεταξύ τους και εκτόξευαν την αλεπού με έναν ειδικό μηχανισμό που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό τη σφεντόνα. Για την ιστορία και μόνο, το μεγαλύτερο ύψος στο οποίο κάποιος κατάφερε να εκτοξεύσει την αλεπού ήταν τα 7.5 μέτρα, ενώ ήταν σπάνιο φαινόμενο μια αλεπού να παραμείνει ζωντανή μετά την βάρβαρη αυτή δοκιμασία.
Ακόμα πιο φρικτή ήταν η δραστηριότητα που ήταν γνωστή ως το «τράβηγμα της χήνας». Το concept εδώ ήθελε μια χήνα να κρέμεται ανάποδα από ένα σκοινί και ένας διερχόμενος έφιππος αναβάτης να την πιάνει από το λαιμό και να τραβάει το κεφάλι της με στόχο να αποκολληθεί. Το συγκεκριμένο χόμπι ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στην Αμερική αλλά σταμάτησε να υφίσταται από την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου.